Toespraak 11 november

Dames en Heren,

Op 11 november 1918 om 11 uur zwegen de kanonnen en eindigde de WO of “De Groote Oorlog”. Enkele uren voordien , om 5 uur  ’s morgens, werd in een treinwagon in het bos van Compiègne in de buurt van Parijs de wapenstilstand getekend. Een wapenstilstand die definitief een einde maakte aan een wereldoorlog die 4 jaren duurde. In 1919 werd het Verdrag van Versailles getekend.  4 Imperialistische grootmachten, het Duitse, het Russische, het Oostenrijks-Hongaarse en het Ottomaanse Rijk hielden op te bestaan.

Er vielen veel slachtoffers, heel veel slachtoffers, veel te veel slachtoffers. Europa werd omgewoeld. Voor het eerst ook werden verschrikkelijke wapens, zoals het gifgas, in deze oorlog gebruikt.  In de eerste maand van de oorlog reeds gebruikten de Fransen traangas (xylylbromide), vanaf 1915 gebruikten de Duitsers gifgas,  vanaf de 2° slag om Ieper zetten ze chloorgas in, en vanaf 1917 testten ze het gebruik van mosterdgas.  De verschrikkelijke chemische oorlogsvoering was begonnen.

Zoals zo dikwijls in de Europese geschiedenis werd het merendeel van de gevechten geleverd in dit land, en dan in de eerste plaats in Vlaanderen, met name de Westhoek, die werd herschapen in een zone vol loopgraven. Voor de zoveelste keer in onze geschiedenis werden wij onder de
voet gelopen door een vreemde mogendheid.

Lier ontsnapte niet aan de oorlogswaanzin en werd grotendeels verwoest. De meeste Lierenaars verlieten onze stad. Al bij al vielen er in Lier, gelukkig, slechts weinig burgerslachtoffers.

Zoals zo dikwijls werden ook na deze gruwelijke periode dure eden gezworen dat dit zich niet kon , niet mocht herhalen. Na deze “Groote Oorlog” pleitte iedereen ervoor om nu maar te stoppen met oorlog voeren. Het nooit geziene aantal slachtoffers, de nog nooit geziene verwoestingen, het wereldwijde aspect van deze oorlog waarbij alle grootmachten betrokken waren en via hun kolonies een wereldwijd  conflict werd gecreëerd,  de massale noodzakelijke
wederopbouw, zouden alle wereldleiders er hebben moeten toe aanzetten om na te denken en het woord “oorlog” uit hun woordenboek te schrappen. Dat was de hoop van velen. Maar helaas, de geschiedenis heeft het tegendeel bewezen. Want al spoedig waren we verplicht om te spreken van Wereldoorlog I ,de eerste dus in een nog lange rij.  Want nog was het voor sommigen niet voldoende.  En zelfs tot op de dag van vandaag wordt er nog oorlog gevoerd in de wereld. Op verschillende plaatsen en om verschillende redenen.

Dames en Heren, vandaag herdenken wij opnieuw de vele slachtoffers van W.O I, zowel de militairen als de burgerbevolking. En bij uitbreiding alle slachtoffers van alle oorlogen en alle gruwelen die hieraan verbonden waren en helaas nog zijn, of ze vielen bij de overwinnaars of bij de overwonnenen. Ik noem maar enkele voorbeelden : W.O. II, de Koreaanse oorlog, de oorlog in Vietnam, de burgeroorlogen in verschillende delen van de wereld, de conflicten in het  Midden-Oosten,...

Daarenboven moeten wij vandaag hulde brengen aan het grote offer dat zovelen hebben gebracht voor het behoud van de vrijheid en de vrede. Wij blijven hen onze erkentelijkheid verschuldigd.

Het is misschien maar een kleine poging mijnerzijds om bij te dragen tot een duurzame vrede, maar ik wil ze toch wagen. Ik zou alle regeringsleiders en staatshoofden willen oproepen om zich te scharen achter de oproep op het IJzermonument : “ Nooit meer oorlog – Plus jamais de guerre – Nie wieder Krieg – No more War “ , en de waanzin van de oorlog te stoppen. Want de grootste
verantwoordelijkheid om dit ideaalbeeld van vrede, vrijheid en verdraagzaamheid  te verwezenlijken ligt bij hen.

Dames en Heren, “ vrede” is een werkwoord.

Frank Boogaerts

Burgemeester

Lier, 11 november 2013